Bangladeş’te mahkeme, eski Başbakan Şeyh Hasina’yı geçen yıl hükümet karşıtı öğrenci protestolarına yönelik şiddetli baskıyı yönetmek suçlamasıyla insanlığa karşı suçlardan suçlu bularak idam cezasına çarptırdı. Bangladeş Dışişleri, Hindistan’dan Hasina’nın iadesini istiyor.
Yetkililere göre Hasina, içişleri bakanı ve dönemin polis şefiyle birlikte protestoculara karşı ölümcül güç kullanımına izin vermek ve gözaltındaki kişilere yönelik ağır ihlalleri engellememekle suçlandı. Mahkeme, güvenlik güçlerinin müdahalesinde BM tahminlerine göre 1400’e yakın kişinin öldüğünü, büyük bölümünün ateşli silahlarla vurulduğunu belirtti.
Sürgünde yargılama, Hindistan’a baskı
Hasina, geçen yıl yaşanan kitlesel protestoların ardından ülkeyi terk ederek Hindistan’a sığınmıştı. Dava, Hasina’nın yokluğunda görüldü. Karar, Yeni Delhi yönetimi üzerinde ‘iade baskısı’ oluşturacak olsa da uzmanlar Hindistan’ın eski lideri teslim etmesinin düşük ihtimal olduğunu belirtiyor.
Bangladeş Dışişleri Bakanlığı, kararın ardından bir açıklama yaparak “Hindistan, iki ülke arasında suçluların iadesi anlaşmasına göre, ülkesinde bulunan suçluları iade etmekle yükümlü” ifadelerini kullandı.
Bangladeş’te güvenlik alarmı
Kararın açıklanmasıyla birlikte ülkede geniş güvenlik önlemleri devreye alındı. Dakka’da sabah saatlerinden bu yana bazı protestoların başladığı, askerlerin sokaklara gönderildiği bildirildi.
Mahkeme önünde karar açıklandığı sırada küçük bir grubun sloganlar attığı ve idam cezasını alkışlarla karşıladığı aktarıldı.
Suçlamalar neler?
Hasina ve beraberindeki eski üst düzey yetkililere yönelik suçlamalar:
Cinayet, Adam öldürmeye teşebbüs,
İşkence, Protestoculara karşı ağır silah kullanılması emrini vermek.
Sanıklardan yalnızca eski polis şefi Abdullah al-Mamun duruşmada hazır bulundu. Mamun, Temmuz ayında suçunu kabul ederek devlet tanığı olmuştu. Eski içişleri bakanı Asaduzzaman Khan Kamal’ın ise saklandığı belirtiliyor.
Arka plan: 2024 ayaklanması
2024 ortasında patlak veren ve aylara yayılan öğrenci protestoları, ülkede uzun süredir biriken siyasi gerilimin dışa vurumu olarak görülüyordu. Gösteriler sırasında yaşanan şiddet olayları cep telefonlarıyla kaydedilmiş, görüntüler sosyal medyada yayılmış ve öfkeyi büyütmüştü.
Uzmanlara göre bugünkü karar, Bangladeş’in siyasi yönünü yıllar boyunca şekillendirebilecek bir dönüm noktası niteliğinde.
