ABD’de federal hükümet, Senato’daki bütçe anlaşmazlığı nedeniyle 6 gündür kapalı. Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasındaki uzlaşmazlık, ekonomik belirsizliği derinleştirirken altın fiyatlarını rekor seviyelere taşıdı. Piyasalar alarm verirken, kritik ekonomik verilerin yayımlanamaması ABD Merkez Bankası’nın (Fed) işini zorlaştırıyor. İşte detaylar…
Hükümet krizinin uzaması, yatırımcıları güvenli limanlara yöneltti. Altının ons fiyatı 3.933 dolara ulaşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı. Gümüş ise 48,59 dolarla 2011’den bu yana en yüksek bandına yerleşti. Dolar endeksi %0,4 düşüşle 97,7’ye gerilerken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi %4,12 seviyesinde haftayı kapattı. Petrol fiyatları ise 64 dolar bandına inerek son dört ayın en düşük seviyesini gördü.
Ekonomik veriler durdu, belirsizlik arttı
Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS), hükümet kapanması nedeniyle haftalık işsizlik maaşı başvuruları ve tarım dışı istihdam gibi kritik verileri yayımlayamıyor. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, “Politika yapıcılar verisiz kaldı,” diyerek durumun ciddiyetini vurguladı. Fed’in para politikası kararları, bu veri eksikliği nedeniyle belirsizliğe sürükleniyor.
Büyüme tehlikede: %1,5’lik kayıp riski
Ekonomistler, kapanmanın her haftasında ABD’nin üç aylık GSYİH’sinde %0,1 ila %0,3’lük kayıp yaşanabileceğini öngörüyor. Eğer kriz bir aya uzarsa, reel büyüme %1,5 oranında daralabilir. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, kapanmanın ekonomi üzerinde “olumsuz ve kalıcı” etkiler yaratabileceği uyarısında bulundu.
Piyasalar baskı altında
Piyasalarda dalgalanma sürüyor. Petrol fiyatlarındaki düşüşün yanı sıra baz metaller ve tarım emtialarında da istikrarsız bir seyir hakim. Analistler, siyasi belirsizliğin devam etmesi halinde hisse senedi piyasalarında satış baskısının artabileceğini belirtiyor.
Kongre’de çıkmaz sürüyor
Demokratlar, sağlık reformu kapsamındaki vergi kredilerinin uzatılmasında ısrarcı olurken, Cumhuriyetçiler bu maddeye karşı çıkıyor. Senato’da geçici bütçenin kabulü için gereken 60 oy, mevcut anlaşmazlık nedeniyle sağlanamıyor. Uzmanlar, iş gücü piyasasındaki zayıflık ve faiz belirsizliğinin bu kapanmayı önceki krizlerden daha tehlikeli hale getirdiğini vurguluyor.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack, “Federal hükümetin tam olarak finanse edilmesi için bir uzlaşma bekliyoruz,” diyerek taraflara çağrıda bulundu. Krizin çözümü için gözler Kongre’deki görüşmelere çevrilmiş durumda.
