Yunanistan, Akdeniz’deki dört bölgede hidrokarbon araması için uluslararası ihale sürecini onayladı. Yunanistan Enerji Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre, karar, Chevron ve Helleniq Energy şirketlerinin başvuruda bulunmasının ardından alındı.
Yunanistan Enerji Bakanlığı, Girit Adası’nın güneyinde iki blok ve Mora Yarımadası (Peloponez) açıklarında bir blok olmak üzere üç bölgeye yönelik ABD’li Chevron’un hidrokarbon araması yapma talebinin bulunduğunu ve bu kapsamda uluslararası ihalenin başlatıldığını belirtti.
Bakanlık ayrıca, ihale ilanının Avrupa Birliği Resmi Gazetesi’nde yayımlanmasının ardından yatırımcıların 90 gün içinde teklif verebileceğini açıkladı.
Daha önce düzenlenen lisans süreciyle Girit açıklarındaki iki farklı blokta arama izni kazanan Exxon Mobil liderliğindeki konsorsiyum, bu bölgelerde sismik veri toplama çalışmalarını sürdürüyor.
Arama faaliyetlerine yeniden hız verdi
Yunanistan, petrol ve doğalgaz ihtiyacının bir bölümünü ithalat yoluyla karşılıyor. Ancak ülke, son yıllarda özellikle Mısır açıklarında yapılan büyük doğalgaz keşifleri üzerine hidrokarbon arama faaliyetlerine yeniden hız verdi. Bu çabalar, Ege Denizi’ndeki enerji kaynaklarının yetki alanı konusunda Türkiye ile yaşanan uzun süredir devam eden anlaşmazlığa rağmen sürdürülüyor.
Reuters’e konuşan Yunan enerji bakanlığı yetkilisi, Enerji Bakanı Stavros Papastavrou’nun bu ay içinde ABD’ye yapacağı ziyarette Chevron yetkilileriyle bir araya gelmesinin beklendiğini belirtti.
Yunanistan hükümeti, ihaleyi Ağustos ayına kadar sonuçlandırmayı ve seçilecek şirketlerle yapılacak kira sözleşmelerini yıl sonuna kadar parlamentoya sunmayı hedefliyor.
Türkiye ve Libya’nın imzaladığı deniz yetki alanları sınırına yakın bölgeler
Yunanistan’ın ihale açtığı alanlardan ikisi Girit Adası’nın güneyinde yer alıyor. Bu bölge, Türkiye’nin 2019 yılında Libya ile imzaladığı deniz yetki alanları sınırlandırma mutabakatına yakın konumda. Türkiye, bu bölgelerin bir kısmının kendi kıta sahanlığıyla çakıştığını savunuyor. Yunanistan ise bu alanları kendi münhasır ekonomik bölgesi (MEB) ilan etmiş durumda.
Türkiye’nin 2020 yılında Oruç Reis gemisiyle bölgede yaptığı sismik araştırmalara, Yunanistan itiraz etmişti. Bu gelişmeler iki ülkeyi karşı karşıya getirmiş ve NATO gerginliğin düşürülmesi için devreye girmişti.
Türkiye hangi adımları atabilir?
Diplomatik adımlar: Türkiye, bu bölgelerin kendi kıta sahanlığına girdiğini iddia ederek BM nezdinde itirazını yeniden gündeme getirebilir.
Enerji diplomasisi: Alternatif enerji ortaklıkları (örneğin Libya, KKTC, Cezayir gibi ülkelerle) derinleştirilebilir.
Sismik ve sondaj faaliyetler: Türkiye, kendi kıta sahanlığı ilan ettiği bölgelerde yeni NAVTEX ve sondaj hamleleriyle fiili karşılık verebilir.
Hukuki adımlar: Uluslararası kamuoyu ve enerji şirketleri nezdinde hukuki argümanlarını ve diplomatik tezlerini daha görünür hale getirmesi gerekir.
