İstanbul’un altından geçen Kuzey Anadolu Fay Hattı’ndaki gerilim artarken, uzmanlar önümüzdeki 30 yıl içinde büyük bir depremin olasılığının yüzde 40 ila yüzde 60 arasında olduğunu belirtiyor.
İstanbul’un altından geçen Kuzey Anadolu Fay Hattı’ndaki gerilim artarken, uzmanlar önümüzdeki 30 yıl içinde büyük bir depremin olasılığının yüzde 40 ila yüzde 60 arasında olduğunu belirtiyor.
Washington Post’un analizine göre, İstanbul’da yaşayan yüz binlerce kişi ve binlerce tarihi yapı bu riske karşı savunmasız durumda.
ABD’nin saygın gazetelerinden Washington Post, beklenen büyük İstanbul depremine ilişkin analiz haber yayımladı.
Haberde, şehrin depreme karşı hazırlıksız olduğuna dikkat çekilerek özetle şöyle denildi:
“İBB’ye göre, olası bir büyük depremde 700 bin kişi hayatını kaybedebilir. Kentte 40 bine yakın tarihi yapı ve binlerce riskli konut bulunuyor. Ancak bu yapıların güçlendirilmesi süreci, İstanbul’u yöneten CHP ile merkezi hükümet arasında yaşanan siyasi ayrışmalar nedeniyle yavaş ilerliyor.
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu’ndan (USGS) Thomas Parsons, “Bu bölge daha önce yıkıcı depremler yaşadı ve yine yaşayacak. Soru ne zaman olacağı, olup olmayacağı değil” diyerek uyarıda bulundu.
Deprem hattı İstanbul’un hemen altında
Anadolu levhası, Arap, Afrika ve Avrasya levhaları arasında sıkışmış durumda. Bu baskı 2023’te meydana gelen ve 54 bin kişinin ölümüne yol açan Kahramanmaraş merkezli depremleri tetikledi. Ancak İstanbul’un yalnızca 16 kilometre güneyinden geçen 110 kilometrelik fay segmenti hâlâ kırılmadı. Uzmanlara göre en büyük tehdit de bu segmentten geliyor.”
Tarihi yapıların korunması yetersiz
Washington Post, İstanbul’un üç sembolik yapısının depreme karşı korunma düzeyini karşılaştırdı:
Ayasofya: 6. yüzyılda inşa edilen yapı, tarihi koruma yasaları nedeniyle modern sismik teknolojilerle güçlendirilemiyor. Yalnızca kurşun kaplamalar yenileniyor, çelik takviyeler ekleniyor.
Yerebatan Sarnıcı: Sarnıcın içindeki su seviyesi düşürüldü, fazla beton kaldırıldı ve 630 çelik yatak ile sütunlar güçlendirildi. Ancak uzmanlar, bu önlemlerin yetersiz olduğunu belirtiyor.
Zeyrek Çinili Hamamı: Özel sektör eliyle 13 yıl süren kapsamlı bir restorasyonla modern temel sistemleri, çelik kuşaklar ve orijinal kireç harcı kullanılarak tam anlamıyla sismik güçlendirme yapıldı. Projenin maliyeti on milyonlarca Euro’yu buldu.
Siyasi ayrışma engel yaratıyor
Tarihi yapıların restorasyonu zaman zaman İBB ile merkezi hükümet arasında yetki çatışmalarına yol açıyor. Örneğin, 2020’de Galata Kulesi’nin restorasyonu merkezi hükümete devredilmiş, İBB bu durumu “kötü yönetim” olarak tanımlamıştı.
İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanı Mahir Polat, gözaltına alınmadan önce yaptığı açıklamada, “Bu şehri sonsuza kadar korumak istiyoruz” demişti.
Ancak uzmanlar, hem tarihi koruma mevzuatlarının hem de siyasi çekişmelerin, İstanbul’u bekleyen büyük depreme karşı savunmasız bıraktığını vurguluyor.
