Yüksek enflasyon ve sıkı para politikaları nedeniyle artan kredi faizleri, bireysel kredi kartları ve tüketici kredilerinde takipteki alacakları tırmandırırken, şimdi de KOBİ kredilerinde alarm zilleri çalıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, KOBİ kredilerindeki takipteki alacak miktarı 100,6 milyar liraya yükselerek son iki yılın zirvesine ulaştı.
Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın haberine göre, son dönemde uygulanan sıkı para politikaları ve kredi faizlerindeki artış, bireysel kredilerde olduğu gibi KOBİ kredilerinde de takipteki alacak hacmini hızla artırdı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık verilerine göre, KOBİ kredilerinde takipteki alacak oranı yüzde 2,20 seviyesine çıkarak son iki yılın en yüksek noktasına ulaştı. KOBİ kredileri, ticari krediler arasında en çok risk taşıyan gruplardan biri haline geldi.
Yüzde 83,5’lik artış
BDDK verilerine göre, KOBİ kredilerinin toplam hacmi son bir yılda yüzde 26,7 oranında büyüyerek 4,57 trilyon liraya yükseldi. Ancak bu büyümeye rağmen takipteki alacak hacmindeki artış çok daha hızlı gerçekleşti. Son bir yılda yüzde 83,5’lik, son iki yılda ise yüzde 92,6’lık bir artışla takipteki alacak miktarı 100,6 milyar liraya çıktı. Bu durum, KOBİ’lerin finansal sürdürülebilirlik açısından büyük bir risk altında olduğunu gösteriyor.
Takipteki alacaklar
KOBİ kredilerindeki takipteki alacak miktarının, toplam sektördeki takipteki alacaklar içindeki payı da hızla artıyor. 2023 Mart’ta yüzde 32,8 olan bu oran, 2024’te yüzde 28,1’e geriledikten sonra, 2025 Mart itibarıyla yüzde 28,9 seviyesine ulaştı. Bu oran, KOBİ kredilerindeki riskin giderek arttığını ve işletmelerin kredi geri ödemelerinde zorlandığını gösteriyor.
Tehlike çanları çalıyor
Sadece KOBİ’ler değil, bireysel kredi kullanıcıları da ciddi bir borç sarmalına girmiş durumda. BDDK verilerine göre, tüketici kredilerindeki takipteki alacak hacmi son bir yılda yüzde 126, son iki yılda ise yüzde 211,2 oranında arttı. 21 Mart itibariyle 74 milyar 298 milyon liraya ulaşan takipteki alacak hacmi, tüketici kredi bakiyesinin büyümesini katlayarak geçti.
Riskler büyüyor
Bankacılık sektörü, yükselen takipteki alacaklara rağmen yüksek kârlılık oranlarını koruyor. BDDK verilerine göre, sektörün net kârı 2025 yılının ilk iki ayında yüzde 58,2 artarak 118,2 milyar liraya ulaştı. Ancak, bireysel kredi kartları ve KOBİ kredilerindeki takipteki alacak oranlarının yükselmesi, finansal sistemdeki kırılganlığı artırıyor. Bankaların kaynak yapısında en büyük payı oluşturan mevduat ise yüzde 4,7 oranında artarak 19,8 trilyon liraya çıktı.
Alacak riski patladı
Özellikle bireysel kredi kartlarındaki takipteki alacak artışı dikkat çekici seviyelere ulaştı. 2023 Mart’ta sadece 8,2 milyar lira olan takipteki alacak miktarı, 2024 Mart’ta 21,3 milyar liraya, 2025 Mart’ta ise 74,4 milyar liraya yükseldi. Son iki yılda yüzde 810,1’lik bir artış kaydedilen bireysel kredi kartlarındaki takipteki alacak oranı, finansal kırılganlığı artıran en önemli unsurlardan biri haline geldi.
Kredi krizi kapıda mı?
Artan faiz oranları ve sıkılaşan finansman koşulları, hem bireysel hem de ticari kredilerde takipteki alacakları artırarak ekonomide yeni bir kredi krizinin habercisi olabilir. Bankacılık sektörünün kârlılığı sürse de, takipteki alacak oranlarının tırmanması, finansal istikrar açısından ciddi bir risk oluşturuyor. Önümüzdeki süreçte KOBİ’lerin ve bireysel kredi kullanıcılarının ödeme gücündeki zorluklar, ekonomi yönetiminin en büyük sınavlarından biri olacak.
