Ortadoğu’daki gerilim Türkiye’deki turizmi de olumsuz etkiledi. Turizmciler, günlük rezervasyon sayısında yüzde 90 kayıp olduğunu ifade etti.
Ortadoğu’da İsrail ve İran arasında tırmanan savaşın karşılıklı hava saldırılarıyla devam etmesi, Türkiye turizmini de tedirgin etti. Sektör temsilcileri, şu an için iptal olmadığını ancak yeni rezervasyonlarda ciddi bir yavaşlama gözlemlendiğini aktarıyor.
Cumhuriyet’in haberine göre Turizmde en önemli faktörlerden biri olan “güvenlik algısı”, bölgedeki her çatışmayla birlikte yeniden sorgulanıyor. Bu durumun uzun sürmesi halinde, 2025 sezonu hedeflerinin tutmayacağından endişe ediliyor.
‘Şu günlerde beklenen 100 kişilik rezervasyon, 6-10 arasında’
Seyahat Acenteleri Yöneticileri Derneği (SAYD) Başkanı Mehmet Gem, rezervasyonlardaki düşüşün dikkat çekici olduğunu belirterek “Normalde şu günlerde günde 100 kişi civarında rezervasyon gelmesi beklenir ama şimdi bu sayı 6 ve 10 arasında” dedi.
Zaten Rusya pazarında yüzde 15, Almanya pazarında ise yüzde 30’a yakın kayıp yaşandığını söyleyen Gem, bu tabloya bir de savaş tedirginliği eklendiğinde yıl sonu hedeflerinin tutmayabileceğini vurguladı. Gem, “Savaş uzar ve büyürse, İran-Irak savaşında da çok olumsuz şekilde deneyimlediğimiz ağır sonuçlarla karşılaşabiliriz. Avrupalılar açısından Ortadoğu’nun kapı komşusu olan Türkiye’ye karşı ciddi bir tedirginlik var ve bu, rezervasyon iptallerine kadar gidebilir” dedi.
‘Günübirlik rezervasyonlar bile yavaşladı’
Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkan Başdanışmanı Hamit Kuk ise son iki aydır Ortadoğu pazarında ciddi bir durgunluk olduğunu, rezervasyon akışının tamamen durduğunu ifade etti. Avrupa pazarında da erken rezervasyon döneminde beklenen satışların yapılamadığını, şu sıralar ise günübirlik rezervasyonların bile yavaşladığını kaydetti. Ancak Kuk, bu durgunluğun geçici olduğunu düşünüyor: “Bu sene en büyük rakibimiz olan Avrupa ve Rus pazarını alıp götüren Mısır, İsrail’e yakın olduğu için oradaki rezervasyonlar Türkiye’ye kayabilir” diyerek ihtiyatlı bir iyimserlik paylaştı.
‘Turizmi esas zorlayan ekonomik ortam’
Kuk’a göre turizmi esas zorlayan ise savaş değil, Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik ortam. “Bir zamanın ‘nas ekonomisi’, enflasyonu hortlattığı gibi enflasyonu ve dövizi aşan fahiş fiyatların oluşmasına da neden oldu” diyen Kuk, şu verileri paylaştı: “Son beş yılda döviz yüzde 460 arttı ama turizm tedariğinde et fiyatı yüzde 1260 arttı.”
Tedarik zincirindeki bu artışların işletme maliyetlerini de katladığını ifade eden Kuk, Türkiye’nin turizmde artık “pahalı ülke” konumuna geldiğini söyledi. Kuk, “Mısır’da 500 Avro’ya satılan bir tatil paketi bizde 650 Avro. Avrupa’nın orta sınıfında da bir ekonomik daralma var, insanlar bütçelerine uygun destinasyonlara yöneliyor” dedi.
Türkiye’nin, dünya genelinde artan turizm hareketliliğinden yeterince pay alamadığına dikkat çeken Kuk, “Geçen yıla kıyasla rakiplerimizde yüzde 5’lik rezervasyon artışı var. Biz ise eksi yüzde 3’teyiz. Bu ciddiye alınması gereken bir gerileme” değerlendirmesinde bulundu.
İranlı turistlerin ilgi odağı olan Van’da yüzde 50 kayıp
Savaş en çok Van turizmini vurdu. Tarihi yapıları ve doğal güzellikleriyle bölgenin en önemli turizm destinasyonlarından biri olan Van’da, ziyaretçilerin büyük bölümünü normalde İranlı turistler oluşturuyordu. Ancak kent ekonomisine her yıl milyonlarca dolar katkı sunan bu kitle, güvenlik endişeleri ve ekonomik nedenlerle Van’dan uzaklaştı.
Van Otelciler ve Turizmciler Derneği Başkanı Çetin Demirhan, rezervasyonların yüzde 90’ının iptal edildiğini açıkladı. Demirhan, “Geçen yılki saldırılardan beri zaten yüzde 50 ziyaretçi kaybımız vardı. İranlıların alım gücü düştü, Türkiye onlar için pahalı hale geldi. Yine de okulların tatil olduğu bu dönemde otellerde tam doluluk beklerken rezervasyonların yüzde 90’ı iptal edildi. Van için turizm çok önemli bir gelir kaynağı. Savaş sadece otelleri değil, tüm işletmeleri çok zor durumda bıraktı” dedi.
