Meyveyi don, üreticiyi fiyat vurunca ürünler bu yıl yok pahasına gidiyor. Üreticide karpuzun kilogram fiyatı 1 TL’ye, domatesin ise 3 TL’ye kadar düşerken, tarlada zararına hasat başladı.
Zorlu iklim koşulları ile nisan ayında yaşanan zirai don felaketinin faturası yüksek meyve fiyatlarıyla tezgahlara yansırken, hasat zamanının başladığı tarlada ise ürünler yok pahasına satılıyor. Haziran başında soğanda yaşanan fiyat sorunu bu kez karpuz, domates gibi ürünlere yansıdı. Üretici yüksek rekolte olmamasına rağmen karpuz fiyatının tarlada 1 TL’ye domatesin ise 3 TL’ye kadar düştüğüne dikkat çekti.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin verilerine göre ise üretici ve market arasındaki fiyat farkı karpuzda yüzde 600’e, kuru soğanda yüzde 284’e, domateste ise yüzde 208’e ulaşmış durumda. Bu ürünlerde üretim maliyetlerinin katlanmaya devam ettiğini kaydeden Antakya Ziraat Odası Başkanı Mehmet Muzaffer Okay, “Dondan etkilenen narenciye ve meyve grubunda arz yetersizliğinden dolayı fiyatlar yükseldi. Tarladaki karpuz, kavun, domates gibi sebzeler, arz fazlası olduğundan dolayı biraz da vatandaşın alım gücünün düşmesi nedeniyle yok pahasına satılmaya başlandı” dedi.
Üreticide para etmiyor
Karpuz fiyatının 1-2 TL’ye kadar düştüğünü belirten Okay, bu yıl çiftçinin hiç kazanamayacağı bir yıl olacağını vurguladı.” Tarlayı sürme ve haşerelerin zarar verme sorunu nedeniyle üretici için ürünü tarlada bırakmanın da bir maliyeti olduğunu aktaran Okay, şöyle devam etti:
“Ürün çiftçinin elinden çıktığı an para ediyor. Bir dönüm tarlada domates üretmenin maliyeti 30 bin TL. Herkes sırtını çiftçiye dayamış. Sebze ve meyve ucuz gitsin, enflasyon artmasın ama mazot da gübre de artmasın. Çiftçilik artık veba gibi istenmeyen bir meslek oldu.”
Türkiye Ziraat Mühendisleri Odası Birliği Başkanı Baki Remzi Suiçmez ise “Tarlada ürün hasadı başladı. Karpuzda üreticinin tarladan satış fiyatı 1 TL. Üretici mecburen ürününü satmak zorunda. Tarlada fiyat baskılanması var. Üretim maliyeti o seviyede değil” diye konuştu.
Tüketim düşük ihracat az
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, sosyal medya hesabından yaptığı değerlendirmede “Adana’da karpuz tarlada 2 TL, domates ise 3 TL’ye kadar düştü, patates ve soğanda ise durum çok farklı değildi. Çok ekilip, tüketim düşük, ihracat şansı da az olunca çiftçi zarar ediyor” dedi.
Meyvede zam, sebzede düşüş rekoru kırılıyor
Sebze ve meyve ticaretinin kalbi konumundaki Antalya Hali’nde ise fiyatlar geçen yıla oranla büyük dalgalanmalar gösteriyor. Dondan etkilenen kayısı, kiraz, erik gibi ürünlerde geçen yıla oranla yüzde 100 ile yüzde 445 arasında değişen oranlarda fiyat artışları var. Bu yıl üretimde zarar edilen ve üreticinin sokağa döktüğü soğan ve patateste ise yüzde 37’ye varan oranda fiyat düşüş var. Yüzde 61 ile salatalık ve yüzde 15 ile karpuz yüzde 11 ile sivri biber de fiyatı düşen tarla ürünleri arasında yer aldı.