KONDA’nın Eylül 2025 Barometresi’ne göre katılımcıların yüzde 78’i maaşlarını aldıkları gün ya da hemen sonrasında harcadıklarını belirtti. “Sıfır gün harcaması” olarak adlandırılan bu durum, toplum genelinde en yaygın tüketim alışkanlığı haline gelmiş durumda.
KONDA Araştırma’nın Eylül 2025 tarihli Barometre raporu, ekonomik sıkışıklığın tüketici davranışları üzerindeki etkilerini gözler önüne serdi. Rapora göre çalışanların büyük bölümü maaşlarını aldıkları gün veya hemen sonrasında harcıyor. “Sıfır gün harcaması” olarak adlandırılan bu durum, toplum genelinde en yaygın tüketim alışkanlığı haline gelmiş durumda. Katılımcıların yüzde 78’i bu davranışı belli ölçüde sergilediğini belirtirken, yüzde 38’i ise maaşlarını aldıkları anda tamamen tükettiklerini ifade etti.
Maaşlar alındığı gün tükeniyor, tasarruf imkânsız hale geldi
Raporda “sıfır gün harcaması” kavramı; maaş alındığı gün yapılan yüksek düzeyli harcamalar, yani paranın hiç bekletilmeden harcanması eğilimi olarak tanımlanıyor. Özellikle sabit ve düşük gelir gruplarında bu durum zorunlu harcamalara yetişebilme çabasının bir sonucu olarak öne çıkıyor. Araştırma, hane halkı bütçelerinin maaşla birlikte anında dağıldığını, tasarrufun ise neredeyse mümkün olmadığını gösteriyor.
Tüketicilerin yarısı maaşını hemen harcıyor, “küçük ödül” eğilimi ikinci sırada
KONDA verilerine göre tüketicilerin en sık başvurduğu davranış biçimi sıfır gün harcaması olurken, “küçük ödül anlayışı” yüzde 14’lük düzenli tekrar oranıyla ikinci sırada yer aldı. Tüketicilerin sadece yüzde 5’i her zaman “kendimi ödüllendirmek için alışveriş yaparım” diyor. “Alışveriş terapisi”, “intikam harcaması”, “felaket harcaması” ve “gösterişçi yönetim” gibi diğer kavramlar ise büyük oranda katılımcıların “hiçbir zaman” tercih etmediği davranışlar olarak öne çıktı.
Tüketiciler gösterişten uzak, “küçük ödül” davranışı sınırlı
Araştırmada “küçük ödül anlayışı” davranışına ilişkin verilerde, katılımcıların yüzde 46’sı bu tutumu hiç sergilemediğini, yüzde 5’i ise her zaman uyguladığını belirtti. “Alışveriş terapisi” olarak tanımlanan davranışta ise katılımcıların yüzde 69’u bu eğilimi hiç göstermediğini ifade etti. “Gösterişçi harcama” eğilimine yönelik sonuçlarda da benzer bir tablo ortaya çıktı; katılımcıların yüzde 74’ü bu tür harcamalardan tamamen uzak durduğunu söyledi.
Veriler, özellikle düşük ve orta gelir grubundaki bireylerin her geçen ay daha fazla ekonomik baskı altında kaldığını ve harcama davranışlarının zorunluluklar doğrultusunda şekillendiğini gösteriyor.
KONDA Araştırma’nın sosyal medya açıklamasında da şu değerlendirme yer aldı:
“Ekonomik koşulların baskısıyla en yaygın tüketici davranışı yüzde 78 ile sıfır gün harcaması oluyor. Çalışan kesimin büyük bir bölümü maaşını alır almaz bitiriyor. Bu tüketim davranışına sahip bireylerin yüzde 38’i ‘her zaman maaşım alır almaz bitiyor’ diyor.”
