İstanbul’da son dönemlerde sık görülen kene türünün zararsız ‘Rhipicephalus’ olduğu açıklandı.
Türkiye’de pek çok ilden kene kaynaklı Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKKA) hastalığı ve ölümleri haberleri geliyor.
İç Anadolu’nun kuzeyi, Orta ve Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki yaklaşık 30 ili içine alan coğrafi alan KKKA hastalığının yoğun görülmesi nedeniyle ‘hiperendemik bölge sayılıyor. İstanbul da bu illerden.
Son dönemlerde sosyal medyada kentte kenelerin sıklıkla görüldüğüne dair pek çok video paylaşılıyor.
İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü ile İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü bunun üzerine çalışma başlattı. Bu kapsamda farklı bölgelerden kene örnekleri alınarak laboratuvarda incelendi.
İncemeler sonucunda kenelerin zararsız ‘Rhipicephalus’ türünden olduğu belirlendi.
İstanbul İl Sağlık Müdürü Doç. Dr. Abdullah Emre Güner, konuyla ilgili şunları söyledi:
“İstanbul’da 2025’te 9 bin 445 vatandaşımız kene ve kene şüphesiyle sağlık kuruluşlarımıza başvurdu. Ama hem haziranda sıcaklıkların artması hem de gündemin biraz daha keneden dolayı yoğunlaşmasından kaynaklı 5 binden fazla başvurumuz oldu.
Kendimizi keneden korumak için bazı önlemler almamız lazım. Kırsal alanlarda, piknik alanlarında veya çayır çimende gezerken pantolonlarımızın paçalarını çorabın içine sokabiliriz. Kenenin tutunacağı bir deri yüzeyi bırakmayarak kendimizi koruyabiliriz.
Kene ısırması durumunda vatandaşlarımızın en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak, kendileri keneyi çıkartmadan sağlık profesyonellerinden yardım almasını istiyoruz.
‘İstanbul kaynaklı KKKA yok’
İstanbul’da 2025’te KKKA şüphesi taşıyan 67 kişiden örnekler alındı. Bunlardan 10’unda KKKA çıktı. Bu hastaların 9’u şu anda taburcu edildi, birinin tedavisi devam ediyor.
Ama bunların hiçbiri İstanbul kaynaklı vakalar değil. Anadolu’nun başka noktalarında kene tutumu olduktan sonra tedavi için İstanbul’a gelen vatandaşlarımız.”
Kaç kene türü var, hangileri zararlı?
Dünya genelinde 850’den fazla kene türü var.
Türkiye’de 47 kene türü görülüyor. En sık rastlanan türler Ixodes, Hyalomma, Dermacentor, Haemaphysalis ve Rhipicephalus.
KKKA virüsünü bulaştırabilen toplam 30 kene türü olduğu belirtiliyor. KKKA’ya yol açan başlıca kene türüyse Hyalomma cinsi keneler.
Sağlık Bakanlığı rehberi: KKKA’ya karşı ne yapılmalı?
Sağlık Bakanlığı’nın bu sene yayınladığı ‘Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Vaka Yönetim Rehberi’nde şu öneriler yer alıyor:
* Vücuttan uzaklaştırılan kene, içerisinde alkol bulunan ağzı kapaklı bir şişe içine konulup çöpe atılmalı. Kenenin tür tayini ve KKKA virüsü taşıyıp taşımadığını test etmek için laboratuvara gönderilmesi gerekmiyor.
* Keneler üzerine sigara basmak, kolonya, gaz yağı gibi maddeler dökmek kenenin kasılmasına sebep olarak vücut içeriğini kan emdiği kişiye aktarmasına sebep olacağı için yapılmamalı.
* Hastalık hayvanlarda belirti göstermeden seyrettiğinden hastalığın sık olarak görüldüğü bölgelerde bulunan hayvanlar sağlıklı görünse bile hastalığı bulaştırabilirler. Bu sebeple hayvanların kanlarına, vücut sıvılarına veya dokularına çıplak el ile temas edilmemeli.
* Hastalığa yakalanan kişilerin kan, vücut sıvıları ve çıkartıları ile hastalık bulaşabildiğinden, hasta ile temas eden kişiler gerekli korunma önlemlerini (eldiven, önlük, maske vb.) almalı.
* Gerek insanları gerekse hayvanları kenelerden korumak için haşere kovucu ilaçlar (repellent) olarak bilinen böcek kaçıranlar dikkatli bir şekilde kullanılabilir. Bunlar sıvı, losyon, krem, katı yağ veya aerosol şeklinde hazırlanan maddeler olup, cilde sürülerek veya elbiselere emdirilerek uygulanabiliyor.
* Haşere kovucular hayvanların baş veya bacaklarına da uygulanabilir. Ayrıca bu maddelerin emdirildiği plâstik şeritler, hayvanların kulaklarına veya boynuzlarına takılabilir.
* Diğer canlılara ve çevreye zarar vermeden, haşere ilacıyla (insektisit) uygulamanın uygun görüldüğü durumlarda çevre ilaçlaması yapılabilir.
