İsrail, abluka uyguladığı Gazze’de 27 Mayıs’tan bu yana yardım noktalarında bekleyen yaklaşık 600 Filistinliyi öldürdü, on binlerce kişiyi de açlığa ve yetersiz beslenmeye mahkum etti.
İsrail kitlesel açlığa neden olduğu ve yaklaşık 1,9 milyon kişiyi yerinden ettiği Gazze’de hastaneleri, yardım merkezlerini ve tahliye bölgelerini hedef alıyor. Dahası, geçen ay ABD-İsrail yardım planı olarak kurulan Gazze İnsani Yardım Vakfı’nın (GFH) tırlarını bekleyen Filistinliler pusuya düşürülerek öldürülüyor.
Nitekim 27 Mayıs’tan bu yana yardım noktalarında gıda bekleyen Filistinlilerin 584’ü öldürüldü, dört bin 186’sı yaralandı.
15 insan hakları örgütü, GHF’nin operasyonlarını derhal durdurması gerektiğini ve ‘savaş suçlarına bulaşmış’ olabileceğini söylemişti.
Uluslararası örgütler haftalardır Gazze’de yaşayan 2,1 milyon insanın ‘felaket düzeyde’ gıda sıkıntısıyla karşı karşıya olduğunu belirtiyor. Öyle ki Gazze’de temiz su neredeyse yok, pazarlar boş ve halihazırda düzensiz ve denetimsiz yardımlara ulaşmak ölümle sonuçlanabiliyor.
Birleşmiş Milletler’in (BM) Gazze ve Batı Şeria’daki İnsani Yardım Koordinasyon Bürosu’nu yöneten Jonathan Whittall, “Hayatta kalmaya çalışmanın bedeli ölüm cezası oluyor” dedi. “İsrail güçlerinin yiyeceğe ulaşmak için toplanan insanları öldürdüğü dehşet verici bir tablo var. Böyle olmamalı… Temel ihtiyaçlara ulaşmanın bedeli ölüm olmamalı.“
GHF’nin sadece ilk sekiz gününde en az 100 kişi İsrail güçlerince öldürüldü.
Al Jazeera’nın aktardığına göre İsrail diğer yardım kuruluşlarına abluka uyguladığı için GHF, Gazze’nin son gıda kaynağı.
Yardım noktaları nerede?
Birleşmiş Milletler öncülüğündeki eski yardım ağı Gazze’de yaklaşık 400 tesis işletiyordu.
GHF ise ABD’li bir şirket için çalışan silahlı özel güvenlik görevlilerince korunuyor ve yalnızca dört tane ‘dev tesisi’ var: Üçü güneyde ve biri Gazze merkezde; koşulların en ağır olduğu kuzey bölgesindeyse yok.
Üstelik GHF oldukça düzensiz işliyor, hatta kimi zaman yalnızca bir saat çalışıyor. Örneğin bir tesis açıldığını Facebook’tan duyurduktan sadece sekiz dakika sonra stokunun tükendiğini bildirmişti.
Dolayısıyla bu tesislerdeki ‘ilk gelen kapar’ mantığı açlıkla mücadele eden insanların kavga etmesine ve kaosa yol açıyor.
İnsanlar yardım noktalarına nasıl erişiyor?
Erişim çok tehlikeli. Filistinliler bazen çatışma bölgelerinde kilometrelerce yürümek, biyometrik kontrol noktalarından geçmek ve ailelerine ağır erzak taşımak zorunda kalıyor.
Özellikle yaşlı, yaralı ve engelli insanlar için imkansız bir yolculuk.
Yardım kutularında ne var?
Yardım kutuları açlıkla mücadele eden insanların ihtiyacını gidermiyor. Dünya Gıda Programı kişi başına günlük iki bin 100 kalori alınmasını öneriyor. İsrail ise Filistinlileri bin 600 kaloriyle sınırlıyor.
GHF paketleri yaklaşık bin 750 kalori sunuyor. Fakat bu, besin ihtiyacının çok altında ve kutular temiz su, ilaç, battaniye veya yakıt içermiyor.
Bölgeye giden bir Al Jazeera muhabirinin aktardığına göre bir GHF yardım kutusunda şunlar var:
Dört kilo un
Birkaç kutu makarna
İki kutlu bakla
Bir paket çay
Birkaç bisküvi
Ayrıca bazı kutularda mercimek ve küçük çorba karışımı bulunuyor, tabii miktar asgari düzeyde.
Yardım bekleyenler bilerek mi vuruluyor?
İsrail’in ‘The New York Times’ı diye bilinen Haaretz gazetesi‘ne anonim konuşan bir İsrailli asker, Filistinli kalabalığa ‘tehdit teşkil etmeseler bile’ ateş açılmasının emredildiğini söyledi: ”Tanklardan makineli tüfeklerle ateş açtık, el bombaları attık. Mesela sisin içinde ilerlerken bir grup sivilin vurulduğu bir olay vardı.”
Bir başka asker de ”Burası bir ölüm tarlası” dedi.
Gazze’de çocuklar nasıl etkileniyor?
Gazze’de bebekler İsrail’in aylardır uyguladığı ablukanın yol açtığı kitlesel açlık yüzünden hayatta kalma mücadelesi veriyor. Anneler erken doğum yapıyor, bebekler besin eksikliğiyle karşı karşıya.
AA’ya konuşan Birleşmiş Milletler Çocuklara Acil Yardım Fonu (UNICEF) sözcüsü James Elder, Gazze’deki hastanelerin ciddi sıkıntılarla karşı karşıya olduğunu ve sağlıkçıların ‘son derece zor’ koşullarda çalıştığını vurguladı.
UNICEF sözcüsü ayrıca ciddi yetersiz beslenmeye mahkum edilen bebeklerin ‘savunmasız’ bırakıldığını ve basit nedenlerle ölüm risklerinin 10’a katlandığını söyledi.
Gazze’de çocuklar ‘endişe verici ölçüde’ yetersiz besleniyor. Yalnızca mayısta altı ay ile beş yaş arası en az beş bin 119 çocuk yetersiz beslenme nedeniyle hastaneye kaldırıldı.
İsrail, Ekim 2023’ten bu yana yarısı kadın ve çocuk en az 55 bin 500 Filistinliyi öldürdü. Fakat yıkım nedeniyle ve cesetlere ulaşılamadığı için gerçek sayının çok daha yüksek olduğu düşünülüyor.
