İstanbul Sanayi Odası (İSO) meclisi Azerbaycan’a geniş katılımlı bir ziyaret gerçekleştirirken, İSO Başkanı Erdal Bahçıvan Zengezur Koridoru’nun tarihi bir fırsat olduğunu vurguladı. “Proje başarılı olursa 21’inci yüzyılın Süveyş Kanalı olacak” diyen Bahçıvan, Türk iş dünyasının da bu projeye hamasetten uzak durarak ciddi manada kafa yorması gerektiğini vurguladı.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisi, Türkiye ve Azerbaycan arasında ekonomi ve sanayi alanlarındaki işbirliğini daha da güçlendirmek ve yeni yatırım fırsatlarını değerlendirmek amacıyla 30 Ekim – 1 Kasım tarihleri arasında Azerbaycan’ın başkenti Bakü’ye çıkarma yaptı.
İSO’nun tarihindeki en kalabalık ve en güçlü yurt dışı ziyaretlerinden biri olan gezide, İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan ve İSO Meclis Başkanı Ender Yılmaz başkanlığında İSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcıları İrfan Özhamaratlı ve Cemal Keleş, İSO Yönetim Kurulu Üyeleri Sultan Tepe (Sayman), Kemal Akar, Vehbi Canpolat, Celal Kaya, İnana Altınbaş, Hüseyin Çetin, Dr. Faruk Sarı, Murat Çökmez ile İSO Meclis Başkan Yardımcıları Sadık Ayhan Saruhan ve Yüksel Özyurt ve İSO Meclis Başkanlık Divanı Katip Üyesi Koray Yavuz da yer aldı. Ziyaret kapsamında bir dizi görüşme gerçekleştirilirken, İSO yönetimi ve meclis başkanlık divanı üyeleri, Azerbaycan Cumhuriyeti Başbakanı Ali Esedov ve Ekonomi Bakanı Mikail Cabbarov’a da nezaket ziyaretinde bulundu.
“Azerbaycan’ın çevresinde bir tılsım oluştu”
Bakü’de basın mensuplarına Bakü temaslarını değerlendiren İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, burada Azerbaycan’ın bölgesinde artan jeopolitik önemini, Zengezur Koridoru’nun olası etkilerini ve Türk yatırımcılar için ülkedeki ekonomik tabloyu anlattı. Bahçıvan, Karabağ’da Ermenistan ile sağlanan barış ve Zengezur Koridoru kararının Azerbaycan’ın çevresinde bir tılsım oluşturduğuna dikkat çekerek, meclis seyahatinin bu iki gelişmenin hemen arkasından gelmiş olmasının oldukça değerli olduğuna işaret etti. Yıllar içinde Bakü’ye yapılan her ziyarette ülkedeki gelişimi çok net biçimde gördüklerini dile getiren Bahçıvan, “Bu ziyaretin sadece bir sosyal ziyaret ya da sadece dostlukları geliştirme ziyareti olmaması gerektiği düşüncesindeyiz. Belli bir ekonomik bağ ve belli bir stratejik gelişim noktası sağlanmazsa bu kardeşlik duyguları ve kardeşlikle gelen süreçler bir süre sonra kopup gidebiliyor. Kabul etmeliyiz ki buradaki sermayenin tarihi çok eski değil. Şu anda başarıya ulaşmış olan grupları görüyoruz, ancak 20 – 25 yıllık bir hikayeleri var. Yani bir nesil bile daha tamamlamadılar. İş adamlığını, sermayedarlığı, müteşebbisliği yeni öğrenen bir nesil var burada. Türkiye’nin bu konuda yıllar içinde elde etmiş olduğu deneyim, tecrübe, kapital birikimi mutlak surette burası için bir yol gösterici ve bir kaynak olma fırsatı taşıyor” diye konuştu.
“Değişimi dışarıdan seyretmemeliyiz”
Sanayileşme noktasında bir vizyon çizmeye çalışan ve üretim ekonomisini belli ölçüde dönüştürmeye çalışan Azerbaycan’ın bu sürecinde, İstanbul Sanayi Odası’nın da bir sorumluluğu olduğu inancıyla Bakü ziyaretini gerçekleştirdiklerini ifade eden Bahçıvan, “Burada bir değişim olacaksa biz bunu dışarıdan seyrederek, gazel okuyarak değil; yerinde, yapabileceğimiz ölçüde katkılarımızı vererek yapmalıyız” diye konuştu. Akıllı stratejiler ve doğru planlamalarla bu coğrafyanın ileriye dönük gelişimindeki rollerin iyi belirlenmesi gerektiğini savunan Bahçıvan, “Azerbaycan’ı bir tek Azerbaycan pazarı olarak değil, etrafındaki 300 milyona yakın nüfusla beraber bir büyük ortak pazar olarak görmek lazım” dedi.
“Tarihi bir fırsat var, hamaset yapılmamalı”
Nahçıvan üzerinden Azerbaycan ve Türkiye’yi birbirine bağlayarak, Türkiye üzerinden Akdeniz’e ve Avrupa’ya erişimi mümkün kılacak olan Zengezur Koridoru projesine ilişkin olarak da Bahçıvan, bunun çok vizyoner bir proje olduğunu kaydetti. “Zengezur Koridoru tarihi bir fırsat. Proje başarılı olursa 21’inci yüzyılın Süveyş Kanalı olacaktır” diyen Bahçıvan, koridorun kontrolünün 99 yıllığına Amerika kontrolünde olacağını hatırlatarak, hamaset yapmadan bu projeye Türk iş dünyasının da ciddi manada kafa yorması gerektiğini vurguladı. Bahçıvan, “Yani Zengezur koridoru bu bölge ticaretine ne katacak ve Türkiye neyi, ne şekilde değerlendirecek, şirketlerimizin, sektörlerimizin bunlara dönük kafa yorması lazım. Önümüzde birtakım veriler oluşmuşken bunları sadece hamasi karamsar veya hamasi iyimser söylemlerle geçiştirirsek kahve sohbeti yapmış oluruz. Ancak üzerinde herkesin mutabık olduğu şu ki, bu proje altyapısı oluşturulmuş olan bir fırsat olarak görülüyor. Demiryoluyla, karayoluyla, enerji hatlarıyla… Türk iş dünyasının buralardan uzak olmaması lazım. Yani gelişen siyasi şartların, global şartların bize neler katacağına dönük beynimizin dolu olması gerekiyor” değerlendirmelerinde bulundu.
“Tekstilciler için neden Mısır değil de Bakü olmasın”
Türk sanayisi için Azerbaycan’da öne çıkan fırsatlar için müzakereler yapılması gerektiğine işaret eden Bahçıvan, bazı sektörlerde iç pazarda yaşanan darboğazın aşılması noktasında, atıl kapasitenin Azerbaycan’a da taşınması da dahil çeşitli fikirlerin masaya yatırılması gerektiğini söyledi. Bahçıvan, “Mesela tekstil sanayiinin şu anda içinde bulunduğu darboğazı hangi tür müzakere teknikleriyle buraya çekeceğine dönük fikir geliştirmesi lazım. Yapılabilir mi, yapılabilir. Ben yapılabileceğine şahsen inanıyorum. Yani tekstil sektörümüzün, hazır giyim sektörümüzün bu stratejiyi oluşturup, 5-10-15 yıllık bir oyun planıyla buraya gelip bunun pazarlığını yapması lazım” dedi. Azerbaycan’ı bir tek Azerbaycan pazarı olarak değil, etrafındaki 300 milyona yakın nüfusla beraber büyük bir ortak pazar olarak görmek gerektiğini anlatan Bahçıvan, “Bizim artık paket düşünmemiz lazım. Hem kendi ülkemizdeki yatırımları, markaları ayakta tutacak ve onları da yaşatacak, ayrıca burada da onların arzu ettiği yatırımları gerçekleştirecek, iki tarafl ı şekilde olaylara bakmamız lazım” diye konuştu. “Niye Mısır değil de Bakü olmasın? Hangi strateji Mısır diyor da Bakü demesin? Yani buna kafa yorulması lazım. Sektörlerimizin bunu biraz daha fazla güçlü çalışması lazım. Mısır’ın getirmiş olduğu avantajların yanında doğru çalışırsa ve doğru pazarlık yapılsa belki burası çok daha güçlü avantajlar getirebilme imkanına sahip olacak” diye konuştu.
