ABD’nin İran’daki nükleer tesisleri vurmasının ardından kritik bir gelişme yaşandı. İran Meclisi Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasına yönelik kararı onayladı.
ABD’nin saldırılarına misilleme olarak İsrail’e hava saldırısı düzenleyen İran, bu hamlesinin ardından dikkat çeken bir karar daha aldı. İran’ın devlet yayın organlarından Press TV’nin aktardığına göre, İran Meclisi Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasına ilişkin öneriyi kabul etti. İran Meclisi Ulusal Güvenlik Komisyonu Üyesi Kevseri, “Meclis, Hürmüz Boğazı’nın kapatılması gerektiği sonucuna vardı.” ifadelerini kullandı. Son kararı İran Dini Lideri Hamaney ve Ulusal Güvenlik Konseyi’nin vermesi bekleniyor.
Hürmüz Boğazı’nın kapatılması seçenekler arasındaydı
İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Üyesi Behnam Saidi, İsrail’in saldırılarına karşılık olarak Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasının seçenekler arasında yer aldığını söylemişti. Gelişmelere bağlı olarak farklı yanıtların değerlendirilebileceğini ifade eden Saidi, tehdit durumunda güçlü ve caydırıcı adımlar atılacağını vurgulamıştı. Küresel petrol arzının yaklaşık üçte birinin geçtiği Hürmüz Boğazı’nın kapanmasının, dünya ekonomisinde ciddi etkiler yaratabileceği kaydediliyor.
Hürmüz Boğazı’nın önemi
Basra Körfezi ile Umman Körfezi’ni birbirine bağlayan Hürmüz Boğazı, dünya enerji ticareti açısından kritik bir konumda bulunuyor. Günlük ortalama 20 milyon varil petrolün geçtiği bu stratejik geçit, küresel petrol arzının yaklaşık üçte birine ev sahipliği yapıyor.
İran’ın bu stratejik geçiş noktasını kapatma ihtimalini gündeme getirmesi, yalnızca bölgesel değil küresel etkiler yaratabilecek bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Uzmanlara göre, boğazın kapanması halinde enerji fiyatlarında ciddi artışlar yaşanabilir ve petrol tedarik zincirinde önemli aksamalar meydana gelebilir.
ABD ve Batılı ülkeler, Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasını ‘kırmızı çizgi’ olarak görüyor. Bu tür bir adımın, ekonomik etkilerin yanı sıra askeri ve siyasi gerilimleri de artırabileceği ifade ediliyor. Petrol fiyatları artabilir
Hürmüz Boğazı’nın kapatılması durumunda, küresel petrol arzı ciddi şekilde sekteye uğrayabilir. JP Morgan’ın Haziran 2025 tarihli değerlendirmesine göre, boğazın kapanması durumunda petrol fiyatları varil başına 120-130 dolar aralığına fırlayabilir.
Küresel ticaret ve sigorta maliyetlerinde artış görülebilir
Enerji fiyatlarındaki artış, taşıma ve üretim maliyetlerini küresel ölçekte artırışı tetiklemesi olası görülüyor. Deniz sigortası primleri ve navlun ücretleri yükselmesi bekleniyor. Bu, özellikle petrol tankerleri için geçerli.