Yüksek enflasyon ve kur baskısı, Türkiye’de üretimi zorlaştırırken, Bursalı otomotiv üreticileri rotayı yurt dışına çevirdi. Almanya’dan Fas’a, Romanya’dan Çin’e uzanan yatırım dalgası, sektörde sessiz bir dönüşümün de beraberinde getiriyor. Sektör temsilcileri, yatırımlardaki bu yönelimi sadece dış pazarlarda büyüme arayışı olarak değil, aynı zamanda Türkiye’deki üretim şartlarının zorlaşmasının bir sonucu olarak değerlendiriyor.
Türkiye otomotiv sektörünün kalbinin attığı Bursa, son dönemde global ayak izini yeni yatırımlarla artırıyor. Yüksek enflasyon, artan girdi maliyetleri ve kur baskısı birçok Bursalı otomotiv üreticisini yurt dışına yatırım yapmaya itiyor. Özellikle Avrupa ve Kuzey Afrika ülkelerinde fabrika alımları, şirket kuruluşları ve servis ağı genişletmeleriyle dikkat çeken firmalar, yeni bir üretim ve büyüme stratejisine yönelmiş durumda. Sektörde yaşanan bu sessiz ama köklü değişimin ilk ipuçlarını, Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği’nin (TAYSAD) Rekabetçilik Anketi de veriyor. Ankete göre sektörün yüzde 27’si yurt dışında tesis yatırımı planlıyor. Tercih edilen başlıca ülkeler arasında Almanya, Romanya, Fas, Çin ve ABD yer alıyor. Bu tablo, sadece bireysel firmaların değil, tüm sektörün stratejik olarak yön değiştirdiğini gözler önüne seriyor. Öte yandan Ticaret Bakanlığı’nın “Yurt Dışı Yatırım Anketi 2024” çalışması verilerine göre Türk yatırımcılarının 2024 yılı sonu itibarıyla 132 ülkede 2 bin 317 doğrudan yatırımı yer alıyor. Yurtdışı yatırımlarda gerçekleştirilen istihdam 167.971’i yabancı, toplam 187.256 olarak ifade ediliyor.
Yeni üretim üsleri: Fas, Almanya, Romanya
Otomotiv tedarik endüstrisi metal sektöründe kalıp, teçhizat, komponent tasarım geliştirme ve imalatı yapan uluslararası bir şirket olan Beyçelik Gestamp’ın da Romanya’da iki fabrikası bulunuyor. Bursa şirketin teknoloji merkezi olurken, Romanya’da hem montaj ve pres hem de elektrikli araçların en önemli parçası olan akü grubunun tamamı ile ilgili üretimler yapıyor. Erkurt Holding de Kuzey Afrika’ya yönelen firmalardan biri. Halihazırda Romanya ve Cezayir’de yatırımları bulunan şirket, şimdi de Fas’ta yeni bir tesis kurmak için harekete geçti. 2026’da temeli atılması planlanan tesisin 2027’de üretime geçmesi hedefleniyor. Fas’taki yatırımlar, bölgesel lojistik avantajı ve düşük maliyetli üretim olanaklarıyla cazibe merkezi haline geliyor. Ticaret Bakanlığı verilerine göre Kuzey Afrika’da ana metal sanayi alanındaki yatırımlar, bölgesel sermayenin yüzde 78’ini oluşturuyor. 20. kuruluş yılını kutlayan ACT Otomotiv de iç pazardaki daralmaya karşı kendini güvence altına almak adına yurt dışı açılımına hız verdi. Fas’taki ihracatını artıran şirket, Romanya’da kurduğu firma üzerinden Avrupa’daki montaj ve devreye alma süreçlerini yönetecek. Genel Müdür Kemal Aydın’a göre bu adım, sadece hizmet kalitesini artırmakla kalmayacak, aynı zamanda yeni pazarlar için bir sıçrama noktası oluşturacak.
Satın alma fırsatları da değerlendiriliyor
Fren sistemlerinde uzman May Fren de Avrupa’daki büyümesini hızlandırıyor. Şirket, Almanya’da yeni servis noktaları için görüşmeler yürütüyor ve kıta genelinde 105 noktaya ulaşmayı hedefliyor. Bu yatırım, firmanın Avrupa’daki servis ağını daha da güçlendirmesini sağlayacak. Hasanağa OSB’de döküm üretimi gerçekleştiren Kutluk Group, Avrupa’da daha güçlü bir varlık için radikal bir adım attı. Şirket, 219 yıllık köklü Alman döküm firması Teutoguss’u satın aldı. Yeni adıyla Kutluk Teutoguss, Almanya’da 45 bin metrekarelik üretim alanında faaliyet gösteriyor. Bu satın alma, sadece üretim kapasitesini artırmakla kalmadı, aynı zamanda Avrupa’daki müşteri güvenini de pekiştirdi. Seger Korna da Bursa’da bulunan merkez fabrikasının yanı sıra 2003 yılında Çin’in Guangzhou bölgesinde kurduğu ve 2010 yılında daha büyük bir alana sahip Dongguan bölgesine taşıdığı fabrikasıyla yurt dışında etkinliğini artırıyor.
