Diyarbakır’ın Ergani ilçesinde mezar kazarken bulunan mozaikte içinde haç motifi bulunan ‘Davut Yıldızı’ ve Grekçe yazı tespit edildi.
Kırsal Özbilek Mahallesi’nde 8 Mart’ta vefat eden bir kişi için iş makinasıyla mezar kazısı yapılmış, mozaik bulunmuştu.
Diyarbakır Müze Müdürlüğü 11 Mart’ta başlattığı kurtarma kazısıyla Geç Roma-Erken Bizans dönemine ait olduğu değerlendirilen 35 metrekarelik mozaiği ortaya çıkardı.
Mozaikte yapılan incelemede içerisinde haç motifi olan ‘Davud Yıldızı’ sembolü ve eski Grekçeyle (eski Yunanca) yazılmış altı satır yazı tespit edildi.
Tamamlanan çalışmaların ardından Diyarbakır Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu mozaiği yerinde korumaya karar verdi.
Diyarbakır Müzesi Müdür Vekili Müjdat Gizligöl, mozaik hakkında şu açıklamayı yaptı:
“Mezarlıkta defin için kazı yapıldığı sırada mozaiğe denk gelindiği ihbarı üzerine bölgeye gittik. Buluntunun Roma Dönemi’ne ait bir mozaik olduğu anlaşıldı. Çevrede yaptığımız gözlemler sonucuysa alanın tescilli bir yer olduğunu belirledik.
Gerekli izinlerin alınmasının ardından arkeolog, sanat tarihçisi, restoratör ve işçilerle yaklaşık üç hafta süren bir kurtarma kazısı yürüttük. Mozaiğin yaklaşık yüzde 70’i korunmuş durumda, yüzde 30’u ise günümüze ulaşmamış.
Birinci bölümde, ortada sekizgen bir ana figür, çevresinde eşkenar dörtgenlerden oluşan geometrik desenler yer alıyor. Bu figürün doğusunda büyük bir haç motifi, batısındaysa sarı, kahverengi ve beyaz tonların kullanıldığı motifler görülüyor. Güneybatısında damla motifleri, hemen yanında büyük bir eşkenar dörtgen ve onun yanında dikdörtgen bir friz içerisine yerleştirilmiş Grekçe yazıtlar tespit ettik.”
Yazıtların altı satırdan oluştuğunu fakat büyük kısmının tahrip olduğunu belirten Gizligöl’ün diğer açıklamaları şöyle:
*En dikkat çekici unsur Davud Yıldızı içindeki haç motifi ve altı satırlık Grekçe yazıt. Yazıtlar şu an okunamıyor ancak çalışmalarımız sürüyor. Okuma tamamlandığında kamuoyuyla paylaşacağız.
*Mozaik bize Roma İmparatorluğu’nun Fırat’ın doğusuna çok fazla geçmediği yönündeki genel kanının aksine, bu bölgede uzun süreli faaliyetlerde bulunduğunu ve kalıcı eserler bıraktığını göstermekte.
*Bu mozaik, Diyarbakır’da yerinde bulunmuş ikinci mozaik olması bakımından ayrı bir öneme sahip. İlki, Çınar ilçesine bağlı Özgider Mahallesi’nde bulunmuştu.
*Bu alanı gelecek nesillere miras bırakmak istiyoruz. Burası büyük bir antik kent ve gelecekte daha kapsamlı bilimsel kazılarla yeni mozaiklere ulaşılabileceğini düşünüyoruz fakat alan köylüler tarafından mezarlık olarak kullanıldığından, burada defin yapılmaması için yeni bir mezarlık alanının tahsis edilmesi gerekiyor.
Şu an kurumuş olan çayın etrafında bir Roma köyü kurulduğu tahmin ediliyor. Söz konusu köyde villalar bulunduğu, bu mozaiğin de o evlerden birine ait olduğu ihtimaller arasında.
