İran’a atılan füzeler, aslında BRICS’in kalbine hedeflendi. Amerika; Rusya, İran ve Çin’in enerji ve ticaret hattını parçalayarak çok kutuplu düzeni durdurmak istiyor. Washington, dolar dışı ekonomi ve IMF’ye alternatif ağlar kuran BRICS’i tehdit görüyor. İran saldırısı bu küresel hesaplaşmanın, Ukrayna’dan sonraki ikinci perdesi.
Sözcü’den Güney Öztürk’ün haberine göre; İsrail’in İran’a yönelik saldırısında dün itibarıyla devreye Amerika girdi. Ama bu çatışma, göründüğünden çok daha büyük bir savaşın parçası: ABD’nin BRICS’i durdurma savaşı. BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) 2006’da kuruldu. 2024 itibarıyla 10 üyeye ulaştı: Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve BAE de dahil oldu. Toplamda dünya nüfusunun yüzde 40’ını, küresel GSYİH’nın da yüzde 30’unu temsil ediyor.
Hürmüz kritik önemde
Ama Batı’yı asıl rahatsız eden şey bu değil. BRICS, dolar hakimiyetini kırmak, IMF ve Dünya Bankası’na alternatif finans mekanizmaları kurmak, doğrudan enerji ve ticaret anlaşmaları yapmak ve çok kutuplu bir dünya düzeni kurmak istiyor. İşte Washington’ın “varoluşsal tehdit” olarak gördüğü tam da bu.
İran değil
Washington’un önce Ukrayna üzerinden Rusya’yı, şimdi de İsrail eliyle İran’ı yıpratma çabası bir tesadüf değil. İki ülke de enerji, nadir toprak elementleri ve stratejik coğrafyalarıyla Çin’le birlikte BRICS’in belkemiğini oluşturuyor. ABD, bu ülkeleri yıpratarak Çin’in enerji güvenliğini ve Kuşak-Yol hattını (2013’te başlayan Çin’i Asya, Afrika ve Avrupa üzerinden tüm dünyaya karayolu, demiryolu, deniz ve enerji ağlarıyla bağlamak projesi) kesmeye çalışıyor.
Trump’ın çevresi bile artık bu savaşın nükleer programla değil, rejim değişikliğiyle ilgili olduğunu açıkça söylüyor. İran’a diz çöktürmek, Çin’i izole etmek, Rusya’yı karıştırmak: Bu, emperyal stratejinin “kutsal üçlemesi.” İran, bu sistemin enerji bacağında çok kritik. Çin’in Hürmüz’den petrol güvenliği, Rusya ile nükleer işbirliği ve Orta Asya koridorları için kilit önemde. Onu devre dışı bırakmak, Pekin’i zayıflatmak demek. Zaten Ukrayna savaşıyla Rusya baskı altına alınmış durumda.
Türkiye sıcak
Türkiye BRICS’e üye değil ama adaylık başvurusu yaptı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, her toplantısına katılıyor. Çünkü Ankara da IMF’ye ve AB’ye bağımlı olmayan yeni ekonomik ağlara sıcak bakıyor.
Bu tabloya bakıldığında, İsrail’in füze saldırısı yalnızca bir bölge krizinin değil, yeni dünya düzeni mücadelesinin parçası. Silahlar İran’da patlıyor ama hedef haritası çok daha geniş: Moskova, Pekin ve belki bir gün… Ankara.