Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) zirvesi kapsamında, ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping bir araya geldi. İkili Güney Kore’nin Busan kentinde yaklaşık 1 saat 40 dakika süren bir görüşme gerçekleştirdi.
ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Güney Kore’nin Busan kentinde bir araya geldi.
Görüşmenin gündem maddeleri arasında ticaret ilişkileri de bulunuyor. İkili arasındaki toplantı, Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) zirvesi sırasında yan etkinlik olarak gerçekleşti.
İki lider, Güney Kore’nin Busan kentinde yaklaşık 1 saat 40 dakika süren bir görüşme gerçekleştirdi.
Beyaz Saray, görüşmeyi ‘kenara çekilme’ olarak tanımlarken, Trump, bunun Şi ile iki ülke arasındaki ilişkilerdeki ‘soru işaretleri ve şüpheleri’ ele almayı amaçlayan yaklaşık dört saat sürebilecek ‘oldukça uzun’ bir görüşme olacağını belirtmişti.
Görüşmede Çin heyetinde, Devlet Başkanı Şi’nin yanı sıra Dışişleri Bakanı Vang Yi, Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng, Ulusal Reform ve Kalkınma Komisyonu Başkanı Cıng Şancie, Ticaret Bakanı Vang Vıntao yer aldı. ABD heyetinde ise Trump’ın yanı sıra Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Hazine Bakanı Scott Bessent ve Ticaret Bakanı Howard Lutnick bulundu.
Görüşmede neler yaşandı?
İkili, yüz yüze gelmelerinin ardından fotoğraf çektirmek için el sıkıştı.
Ardından Trump, Şi için “Çok başarılı bir toplantı yapacağız. Ama o çok sert bir müzakereci” dedi. Ayrıca Trump, ticaret anlaşması açıklayıp açıklamayacakları sorusuna, “Olabilir” yanıtını verdi.
Çin Devlet Başkanı Şi ise, Trump’ı yeniden görmenin ‘memnuniyet verici’ olduğunu söyleyerek, iki liderin Trump’ın ikinci başkanlık dönemi boyunca yakın temas hâlinde olduklarını ifade etti ve şöyle konuştu:
Üç kez telefonda konuştuk, birkaç kez mektup gönderdik ve yakın teması sürdürdük. Farklı ulusal koşullarımız nedeniyle her zaman aynı görüşte olmamamız normaldir, dünyanın iki önde gelen ekonomisinin zaman zaman sürtüşme yaşaması doğaldır. Ekonomi ve ticaret ekiplerimiz, karşılıklı temel endişelerimizin giderilmesi konusunda genel bir mutabakata vardı ve umut verici ilerleme kaydetti. Seninle birlikte çalışmayı sürdürmeye, Çin-ABD ilişkileri için sağlam bir temel inşa etmeye ve iki ülkenin gelişimi için elverişli bir atmosfer yaratmaya hazırım.
Şi, Çin ile ABD arasındaki son ticaret görüşmelerinde varılan uzlaşının, Trump ile bir görüşme için gerekli zemini oluşturduğunu belirtti.
Ayrıca, Trump’ın farklı bölgelerdeki çatışma ve gerilim yaratabilecek sorunları çözme konusundaki kararlılığına değindi ve ABD liderinin ‘Gazze ateşkes anlaşmasının yakın zamanda imzalanmasına ve Kamboçya ile Tayland arasındaki sınır anlaşmazlığında barış sağlanmasına yaptığı önemli katkıyı’ vurgulayarak, şöyle konuştu:
Dünya bugün birçok zorlu sorunla karşı karşıya. Çin ve ABD, büyük ülkeler olarak ortak sorumluluklarımızı üstlenebilir ve iki ülkemizin ve tüm dünyanın yararına büyük ve somut işler başarmak üzere birlikte çalışabiliriz.
Neler olmuştu?
Trump, Çin üzerindeki baskıyı artırmış durumda ve bir ticaret anlaşmasına varılamaması halinde 1 Kasım’dan itibaren Çin ihracatına yüzde 100 ek gümrük vergisi getirmekle tehdit ediyor. Ayrıca geçtiğimiz hafta, Çin’in 2020 tarihli anlaşmaya uymadığı yönündeki iddialarla soruşturma da başlatmıştı.
ABD’nin son gümrük vergisi tehdidi, Pekin’in nadir toprak elementlerine yönelik ihracat kontrollerini önemli ölçüde yeniden gözden geçirme kararının ardından ortaya çıkmıştı. Hatta Trump, haberin ardından Asya seyahati sırasında yapılması planlanan Şi ile toplantısını iptal etme olasılığını bile öne sürmüştü.
Geçtiğimiz hafta ise Trump’ın söylemi değişmişti. Trump, özellikle ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ve ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer’in Çinli mevkidaşlarıyla görüşmek üzere hafta sonu Malezya’ya gitmesinin ardından, Şi ile bir anlaşmaya varılacağına dair iyimserliğini artırdı.
Trump, Güney Kore’deki akşam yemeğinde, “Hem Çin hem de bizim için çok ama çok tatmin edici bir şey olacak. Çok iyi bir toplantı olacağını düşünüyorum. Yarın sabah bir araya gelmeyi sabırsızlıkla bekliyorum” demşti.
Bessent, Kuala Lumpur’daki görüşmelerin ardından, görüşmelerin Trump’ın Çin ithalatına uyguladığı yüzde 100 gümrük vergisi tehdidini hafiflettiğini belirtti. Ayrıca, Çin’in, politika yeniden değerlendirilene kadar nadir toprak mineralleri ve mıknatıslar için lisanslama rejiminin uygulanmasını bir yıl ertelemeyi kabul ettiği bildirildi.
Trump, bu hafta başında gümrük vergilerinde herhangi bir indirimin Çin’in fentanil konusundaki eylemlerine bağlı olabileceğini ima ederek, “Düşürmeyi bekliyorum çünkü Çin’in fentanil sorunuyla başa çıkmamıza yardımcı olabileceğine inanıyorum. Bundan kurtulmalıyız” ifadelerini kullanmıştı.
