Avrupa Birliği’nin (AB) en üst yargı organı Avrupa Adalet Divanı, Malta’nın yabancılara yaklaşık 900 bin avro (yaklaşık 39 milyon 500 bin lira) karşılığında vatandaşlık vermesini hukuka aykırı buldu.
2019’da Sabancı ailesinin üyeleri dahil Türkiye’nin sayılı zenginlerinin da Malta vatandaşlığına geçtiği ortaya çıkmıştı.
AB mahkemesinin kararında, bir başka ülkeden vatandaşlık edinmenin, ticari araç haline dönüştürülemeyeceği ve para ya da yatırım karşılığı vatandaşlık satılamayacağı vurgulandı.
AB, Malta ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin, belirli bir ücret karşılığında vatandaşlık satmasına tepkiliydi. Brüksel, bu pasaportların çoğunun Avrupa yatırımlarından muaf olmak isteyen Rus milyarderler ve uluslararası suç örgütü üyelerine verilmesini ‘güvenlik sorunu‘ olarak değerlendiriyordu.
Avrupa Adalet Divanı, bugün açıkladığı kararında, Malta’nın ‘altın pasaport’ olarak adlandırılan vatandaşlık satışının, Avrupa yasalarına aykırı olduğunu savundu. Vatandaşlık edinmenin ticari araç haline dönüştürülemeyeceğinin altını çizilen kararda, üye ülkelerin, ödemeler veya yatırımlar karşılığında Avrupa vatandaşlığı veremeyeceği vurgulandı.
Kararda, “Çünkü bu, vatandaşlık edinmeyi salt bir ticari işlem düzeyine indirgeyecektir. Bu da, bir üye ülke ile vatandaşları arasında gerekli dayanışma ve iyi niyet bağının kurulmasını veya üye ülkeler arasında karşılıklı güvenin sağlanmasını olanaksız kılacaktır” dendi.
Yaklaşık 900 bin avro karşılığında AB vatandaşlığı alan üçüncü ülke yurttaşları, eş ve çocuklarının da bu haktan yararlanabilmesi için ayrıca kişi başı 25 bin avro daha ödüyordu.
Ne olmuştu?
Yaklaşık 2 bin ‘altın pasaport’ sattığı belirtilen Malta’nın 2012 ile 2017 yılları arasında vatandaşlık verdiği kişilerin yüzde 40’ı Rusya vatandaşı.
Malta 2004’ten bu yana AB üyesi. Dolayısıyla bu ülkenin pasaportuna sahip kişiler, otomatikman AB vatandaşı oluyor.
AB’nin icra organı Avrupa Komisyonu, 2022’de Malta aleyhine Avrupa Adalet Divanı’na dava açmıştı.
O yıl Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından Malta, Rusya ve Belarus vatandaşlarına pasaport satışına son verdiğini açıklamıştı.
Çok sayıda Rus iş insanının Malta vatandaşlığı sayesinde halen diğer Avrupa ülkelerinde ikamet ettiği belirtiliyor.
