İktidara yakın sağlıkla ilgili sivil toplum kuruluşlarının oluşturduğu Türkiye Sağlık STK’ları Platformu (TÜSEP) da yürürlüğe giren aile hekimliği yönetmeliğinin yeniden değerlendirilmesi ve gözden geçirilmesi gerektiğini söyledi.
2018’de kurulan ve sağlıkla ilgili toplam 36 sivil toplum kuruluşundan oluşan TÜSEP, Birlik Vakfı’nın genel merkezinde sektörde son zamanlarda yaşanan sorunlarla ilgili hazırladığı raporu ve çözüm önerilerini paylaştı.
10 başlıktan oluşan raporda kamu hastanelerinden üniversite hastanelerine, özel sağlık sektöründen, aile ve işyeri hekimliğine, diş hekimliği ve eczacılıktan, ilaç ve tıbbi cihaz sektörüne kadar geniş bir alanda ki sorunlara değinildi.
Ancak bugünkü toplantıda kamuoyunu son günlerde en çok meşgul eden yeni doğan çetesi ile aile hekimleriyle ilgili yönetmelik değişikliği üzerinde duruldu.
‘Hayal kırıklığı yarattı’
TÜSEP Genel Sekreteri Genel Cerrah Prof. Dr. Adem Akçakaya, yeni yönetmeliğin iyi niyetle hazırlansa da sahada ciddi bir infiale sebep olduğunu, sorunların çözüleceğine dair heyecan oluşturmak bir yana hayal kırıklığı yarattığını, yeni ve teknik sorunlara neden olacağını söyledi.
Akçakaya yönetmelikle ilgili tespit ettikleri sorunları şöyle sıraladı:
*Yönetmelikle doktor, hemşire ve aile hekimliği çalışanlarının, pozitif ve negatif performanslarının 4 bin hasta üzerinden tespit edilmesine rağmen sadece 3 bin 500 hasta üzerinden ödeme yapılacak.
*Aile sağlığı merkezine hiç başvurusu olmayan ve son 6 ayda gelmeyen her bir birey için hak edişlerinden kesintilerin yapılacak. Ayrıca yine aynı şekilde bireylerin aile hekimi bilgisi dışında yedi ve üstünde dış sağlık kurumlarına başvurularında aile hekimi ve hemşireden ücret kesilecek.
*Antibiyotik, NSAİİ ağrı kesiciler, PPİ gibi sindirim sistemi tedavisinde kullanılan ilaçların bir orana bağlanması ve üstünde reçete edildiğinde yine aile hekiminin hak edişlerinden kesinti yapılması tıbbi ve hukuki açıdan sorunlar doğuracak. Sağlık hakkının kısmen engellenmesine sebep olacak.
*Hastalık Yönetim Sistemi (HYP) aile hekimliğinde uygulanabilir değil. Verimliliği tartışmalı.
‘Puanlamayla hakediş almak hekimlikle bağdaşmıyor’
Tüm kriterler yerine getirilse dahi sağlık çalışanlarının hakediş ücretleri azaldığını belirten Akçakaya şöyle devam etti:
“Hasta memnuniyeti bağlamında puanlama ile hakediş almak hekimlik sanatıyla bağdaşmıyor. Bu hekimin toplum içindeki itibarını zedeleyeceği gibi, hastanın usulsüz taleplerinin ret edildiği durumlarda ciddi sürtüşmelere sebep olacak. Cari giderlerin artmasını talep ettiğimiz bu günlerde, bunun için verilen ödeneklerin azaltılması kabul edilemez. Personel ve kira giderleri özellikle metropollerde büyük sorun. Süreçte personel işten çıkarmalarına ve sonrasında kapanan ASM’lere dair haberler alabileceğimizden endişe ediyoruz.”
‘Yenidoğan çetesi olayı hekim-hasta güven ilişkisini bozdu’
Akaçaya yeni doğan çetesiyle ilgili yayınlar ve sosyal medya paylaşımlarının hasta ve yakınlarının hekimler ve sağlık çalışanlarıyla ilgili şüpheye ve güven kaybına yol açtığını söyledi.
Hasta ve hekim arasında tesis edilmesi gereken ve ‘olmazsa olmaz’ güven duygusunun zedelendiğini belirten Akçakaya, şunları söyledi: “Birçok hasta acaba benim de başıma aynı durum gelir mi şüphesi, hekimde de acaba yaptığım tedaviyle ilgili güvensizlik nedeniyle zarar görür müyüm kaygısı oluştu.”
Akçakaya soruşturma aşamasında, henüz yargılama tamamlanmadan “masumiyet karinesi” zedelenerek adı geçen hastaneler kapatılmasının buralarda çalışanların mağduriyetine yol açtığını ifade etti. Akçakaya adaletin yerini bulacağına, suçluların cezalandırılacağına inandıklarını belirtti ve şu eleştiriyi yaptı: “Ancak sağlık gibi hassas konularda doktor hasta ilişkilerinin bu kadar ortada tartışılması, güven kaybının oluşması son derece sakıncalı. Yeni mağduriyetler oluşturmamak için hem basınımızın hem tarafların daha dikkatli olmasını gerektiğini önemle vurgulamak istiyoruz.”
