Dünya genelinde 50 milyondan fazla insan ‘modern köle’. İklim değişikliği nedeniyle 30 yıl içinde milyonlarca insanın daha modern köle durumuna düşebileceği tahmin ediliyor.
Köleliğin resmen yasaklanmasının üstünden 200 yıldan fazla süre geçse de ‘modern köle’ olgusu dünyada hala milyonlarca insanı etkileyen ciddi bir insan hakları sorunu.
Modern kölelik’ nedir?
Modern kölelik, insanların çeşitli yollarla sömürülmesini ifade eden bir üst terimdir:
* Zorla çalıştırma: İnsanların kendi iradeleri dışında yapmaya zorlandıkları her türlü iş
* Borç esareti: İnsanlar borçlarını ödemek için çalışmaya zorlanması
* Soy temelli kölelik: İnsanlar köleliğe doğduğunda ve alınıp satılan bir eşya muamelesi gördüğünde
* Zorla evlilik: Birisi kendi isteği dışında evlendirildiğinde ve ayrılamadığında
* Ev hizmetlerindeki kölelik: Ev hizmetlileri de kapalı kapılar ardında istismara ve sömürüye açık olabilir.
Birleşmiş Milletler’in (BM) 2 Aralık’ta ilan ettiği Uluslararası Köleliğin Kaldırılması Günü’ne ilişkin verilere göre 2023 itibarıyla dünya genelinde 50 milyondan fazla insan ‘modern köle’ olarak yaşamını sürdürüyor.
Bu da dünya 1000 kişiden altısının ‘modern köle’ olduğu anlamına geliyor.
Dünya genelinde zorla çalıştırılan kişi sayısı 28 milyon, zorla evlendirilen sayısıysa 22 milyonu aştı. Zorla evlendirilenlerin üçte ikisi kadın ve 15 yaş altı.
Ayrıca 3,3 milyon çocuk zorla çalıştırılıyor. Zorla çalıştırılan her sekiz kişiden biri çocuk.
160 milyondan fazla çocuk işçi
ILO ve BM Çocuklara Yardım Fonunun (UNICEF) raporlarına göre dünya genelinde beş ila 17 yaşında 160 milyondan fazla çocuk işçi bulunuyor.
Bu çocukların yaklaşık 80 milyonu özellikle tarım, maden ve tekstil gibi tehlikeli ve ağır şartları olan işlerde çalıştırılıyor.
Dünya genelinde göçmen konumuna düşmüş yaklaşık 30 milyondan fazla çocuk insan ticareti ve cinsel kölelik tehlikesiyle karşı karşıya.
Yaygın olan modern kölelik hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde varlığını sürdürüyor.
Fakat düşük gelirli ve savunmasız bölgeler de ciddi şekilde bu riskle karşı karşıya. Modern köleliğin en yaygın görüldüğü ülkeler ve bölgelerdeki sayılar şöyle:
* Hindistan: 11 milyon
* Çin: 5-6 milyon
* Afrika: 9 milyon
* Ortadoğu: 5 milyon
İklim değişikliği modern köleliğin artmasında önemli bir faktör olacak
BM’nin tahminlerine göre 30 yıl içinde iklim değişikliği modern köleliğin artmasında önemli bir faktör olacak.
İklim değişikliği nedeniyle meydana gelen kuraklık, sel, doğal afetler özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki insanları daha da savunmasız hale getirecek ve bu da modern kölelik riskini arttıracak.
Her yıl yerinden edilen 20-25 milyon insan modern köle olma riskiyle karşı karşıya.
Dünya Bankası, 2050’a kadar iklim değişikliği nedeniyle Sahra altı Afrika, Güney Asya ve Latin Amerika dahil altı bölgede 216 milyondan fazla insanın göç etmek zorunda kalacağını belirtiyor.
Banka, bu insanların modern köle olma riskiyle karşı karşıya kalabileceği konusunda uyarıyor.