2025’te geçerli olacak asgari ücret için oranlar belirlenmeye başladı. Uzmanlar, hedeflenen ve gerçekleşen enflasyon oranı arasında bir denge gözetilebileceğini, bunun da oranı yüzde 35’e çıkarabileceğini söylüyor.
Asgari Ücret Komisyonu’nun ilk toplantısı için gözler önümüzdeki hafta salıya çevrildi. Komisyon, aralık ayında dört kez bir araya gelecek. İşçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişilik ekip, 2025’te geçerli olacak asgari ücreti belirleyecek. Hükümet kanadı, masadan uzlaşma ile kalkmayı hedefliyor.
Müzakerelere günler kala asgari ücrete yüzde 21’den başlayan ve yüzde 50’ye varan birçok zam senaryosu konuşuluyor. İktidar kanadından asgari ücret zammı için gelen “denge” çıkışı, hedeflenen enflasyon ile gerçekleşen enflasyon ortalamasının alınacağı beklentisini güçlendiriyor.
22 bin 952 TL’ye çıkabilir
Hedeflenen enflasyon yüzde 21 olarak açıklanırken, gerçekleşen enflasyonun ise Merkez Bankası’nın açıkladığı yüzde 44 hedefinin üzerinde şekilleneceği öngörülüyor. Aralık enflasyonu yüzde 2 çıkarsa, yılsonu enflasyonun yüzde 45.70, yüzde 2.5 olursa yüzde 46.40 ve yüzde 3 çıkarsa yüzde 47.20 olarak gerçekleşeceği hesaplaması yapılıyor.
Uzmanlar, hedeflenen ve gerçekleşen enflasyonun ortalaması alınırsa asgari ücrete yapılacak zam oranının yüzde 33.35, 33.7 veya 34.1 oranlarından biri olabileceğini, rakamın da yukarı yuvarlanarak yüzde 35 seviyesine çıkarılabileceğini öngörüyor. Yüzde 35’lik oran gerçekleşirse asgari ücret 22 bin 952 TL’ye ulaşacak.
34 Milyar TL destek verildi
SGK kayıtlarına göre, Türkiye’de çalışanların yüzde 40’ı yani 6.6 milyon kişi asgari ücret üzerinden maaş alıyor. 5.8 milyon kişinun maaşı asgari ücretin 1 ila 2, 2.1 milyon kişinin ise 2 ila 3 katı. Ayrıca gelir ve damga vergisi istisnası nedeniyle 4 milyon memur da asgari ücret artışını heyecanla bekleyen milyonların içinde yer alıyor. 2002’de 184 TL olan asgari ücret 2024’te reel olarak yüzde 309 artarak 17 bin 2 TL’ye çıktı. 2016 yılında başlatılan Asgari Ücret Desteği de 2024 yılı için aylık 700 TL olarak uygulanıyor. 2024 yılının ilk sekiz ayında 1.5 milyon işyerine yaklaşık olarak 34 milyar TL asgari ücret desteği verildi.
20 müzakereden 8’inde uzlaşıldı
Asgari ücrete yapılan zam oranları geçmiş yıllarda dikkat çekici seviyelere ulaştı. 2023 ve 2024 yıllarında da artış oranları yüksek seviyelerde gerçekleşti. Ocak 2022’de asgari ücret yüzde 50.5 zamla 4.235 TL’ye çıktı. Temmuz 2022’de yüzde 29 zamla maaş 5.500 TL oldu. Ocak 2023’te yüzde 54.6 zam yapılırken, asgari ücret 8.506 TL’ye yükseldi. Temmuz 2023’te yüzde 34 zamla 11.402 TL’ye, Ocak 2024’teki zamla da 17.002 TL’ye çıktı. Gerçekleştirilen son 20 asgari ücret müzakerelerinin 8’inde uzlaşma sağlandı. 20 yılda asgari ücrete 9 yılda tek zam yapılırken, 11 yılda ise yıl ortasında da güncelleme yapıldığı görülüyor.