TÜİK’in enflasyon madde sepetinde yer alan meyveler, İstanbul Hali çıkış fiyatlarıyla alındığında asgari ücretlinin alım gücü son 5 yılda nasıl değişiyor? Türkiye’de sevilen ve tüketilen meyvelerden olmasına karşın TÜİK’in sepetinde yer almayan kiraz da fiyatlarıyla son günlerde çok tartışılan fiyat değişimiyle dikkat çekiyor. Kirazın fiyatı ne kadar arttı?
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) enflasyon hesaplamasında kullandığı madde sepetinde yer alan meyveler, İstanbul Hali çıkış fiyatlarıyla hesaplandığında son 5 yılda asgari ücretlinin alım gücü değişimi dikkat çekiyor.
TÜİK’in madde sepeti listesinde bulunan meyveler şu şekilde:
Portakal
Üzüm
Armut
Ayva
Çilek
Elma
Karpuz
Kavun
Kivi
Limon
Mandalina
Muz
Nar
Şeftali
Ekonomim’in haberine göre; Bu meyvelerin enflasyon hesaplamasındaki fiyat ağırlıkları mevsimsel olarak değişiyor.
Her meyvenin haziran ayındaki İstanbul Hali’ndeki en alt ve en üst fiyatlarının ortalaması alındığında, 2020 yılında birer kiloluk meyve sepeti 86 TL tutarken, 2025 yılında bu tutar 975 TL oluyor.
Yıllık meyve sepeti fiyat değişimleri şu şekilde görülüyor:
Asgari ücretin alım gücü nasıl değişti?
Meyvelerin hepsinden birer kilo alarak oluşturulan meyve sepetinin asgari ücretle ne kadar alınabildiğine bakıldığında yıllar içindeki dalgalı seyir dikkat çekiyor.
2020 yılında 86 TL tutan meyve sepetinden asgari ücretli 27 kez alabilirken, 2021’de 122,75 TL’ye çıkan sepetten ise 23 kez satın alınabiliyor. 2022’de en düşük alım gücüne sahip olan asgari ücretli 221 TL tutan sepeti 19 kez alabiliyor. 2023’te 302,5 TL’ye çıkan sepette asgari ücretin alım gücü 28 kez ile zirve yapıyor. 2024’te sepetin tutarı 620 TL’ye çıkarak yüzde 105 oranında en yüksek artışı gösteriyor ve 27 kez alım gücüne sahip olunuyor.
2025’te ise 975 TL’ye çıkan sepetin tutarı asgari ücretle 23 kez karşılanabiliyor.
Gündemin en önemli meyvesi: Kiraz
Son günlerde sosyal medya başta olmak üzere gündemin en önemli meyvesi olan kirazın fiyatları gündemden düşmüyor.
Tanesi 10 TL’ye satılması ya da yüksek fiyatlarıyla gündeme gelen kiraz, Türkiye’nin dünyada önde geldiği meyvelerden biri olurken, bu yıl fiyatlarda yüksek artış gösterdi. Haziran aylarında fiyatında mayıs dönemine göre gerileme görülen kiraz İstanbul haline 150-400 TL aralığında giriyor.
Tarım afeti olan don olaylarından çokça etkilenen kiraz fiyatlarının ise son 5 yılda haldeki değişimi şu şekilde oldu:
Asgari ücretli 2020 yılında 258 kilo kiraz alabilirken, 2025 yılında bu alım gücünün üretimdeki sorunların da fiyata yansımasıyla 80 kiloya düştüğü görüldü.
