Beyaz Saray’da yapılacak toplantıya Avrupalı liderlerin katılması, Zelensky’nin Trump tarafından azarlandığı gergin buluşmanın bir benzerinin yaşanmasını önlemeye dönük bir adım olarak yorumlanıyor.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, pazar günü yaptığı açıklamada, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin ABD Başkanı Donald Trump ile gerçekleştireceği kritik görüşmede Avrupa ve NATO liderlerinin de hazır bulunacağını söyledi.
Zelenski’nin yanında Avrupalı liderlerin yer alması, Avrupa’nın Ukrayna’ya desteğini somut şekilde göstermesinin yanı sıra, Trump’ın Rusya ile aracılık etmek istediği bir barış anlaşmasına Ukrayna’nın baskı altında zorla yönlendirilebileceğine dair Kiev ve Avrupa başkentlerindeki kaygıları da hafifletme yolunda bir adım olarak görülüyor.
The Guardian’da yer alan habere göre Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Şansölyesi Fredrich Merz, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb, Zelenskiy’e Oval Ofis’te eşlik edecek. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni de toplantıya katılacak.
Downing Street, Keir Starmer’ın bu görüşme için Washington’a gitmeyi planlayıp planlamadığı konusunda yorum yapmadı.
Almanya hükümeti, “Görüşmelerde, diğerlerinin yanı sıra, güvenlik garantileri, toprakla ilgili meseleler ve Ukrayna’nın Rus saldırganlığına karşı savunmasına verilen desteğin sürdürülmesi ele alınacak. Buna yaptırım baskısının korunması da dahildir” açıklamasını yaptı.
Fransız Cumhurbaşkanlığı ise seyahatin amacının “Ukrayna’nın hayati çıkarlarını ve Avrupa’nın güvenliğini koruyan adil ve kalıcı bir barışa ulaşmak” olduğunu belirtti.
Putin, Donbas’ın Rusya’ya devredilmesini istiyor
Birleşik Krallık, Fransa ve Almanya tarafından düzenlenen ve diğer Avrupalı müttefiklerin de katılacağı bir görüntülü toplantının gelecek pazar günü yapılması bekleniyor.
Bu adım, savaşın sona erdirilmesi amacıyla işgal edilmemiş Ukrayna topraklarının Rusya’ya devrini öngören bir planı Trump’ın destekleyeceğine dair haberlerin ardından geldi.
The Guardian’ın iki farklı kaynağa dayandırdığı haberine göre, Putin Alaska görüşmelerinde savaşı bitirme şartı olarak Ukrayna’nın Donbas’tan, yani Donetsk ve Luhansk bölgelerinden, çekilmesini talep etti. Buna karşılık, cephedeki geri kalan hat boyunca çatışmaların sona erdirileceğini bildirdi.
New York Times’ın iki kıdemli Avrupalı yetkiliye dayandırdığı haberine göre Trump, Zelenskiy’in Donbas bölgesinden vazgeçmeyi kabul etmesi halinde bir barış anlaşmasının müzakere edilebileceğine inandığını Avrupalı liderlere söyledi.
Bölge, üç yılı aşkın süredir devam eden şiddetli çalışmalara rağmen Rusya tarafından kontrol altına alınamadı.
Luhansk neredeyse tamamen Rusya’nın kontrolü altında olsa da, Ukrayna hâlâ Donetsk’in önemli bölgelerini elinde tutuyor. Bunlar arasında Kramatorsk ve Sloviansk şehirleri ile on binlerce cana mal olmuş ağır tahkimatlarla savunulan mevziler bulunuyor.
ABD’nin Donbas’ın Rusya’ya bırakılmasına destek vermesi, böyle bir anlaşmaya karşı çıkan Ukrayna ve Avrupa müttefikleriyle ters düşmek anlamına geliyor. Reuters’a göre, Rusya Donbas’tan 6.600 km² talep ederken, karşılığında Sumi ve Harkiv bölgelerindeki 440 km²’den çekilmeyi öneriyor.
Almanya Başbakanı Merz, anlaşmanın bir parçası olarak ABD’nin Ukrayna için güvenlik garantilerinde rol almaya hazır olduğunu söyledi.
Trump ise Moskova’nın anlaşmayı reddetmesi halinde Rus petrolü alan ülkelere ekonomik yaptırım uygulamakla tehdit etti ve Alaska’ya varan Rus liderinin üzerine Amerikan bombardıman uçakları uçurdu.
Ancak Ukraynalı ve Avrupalı liderler, ön aşama niteliğinde bir ateşkes olmadan doğrudan barış anlaşmasına gidilmesinin Moskova’ya müzakerelerde üstünlük sağlayacağından endişe ediyor.